ఐటీ రిటర్న్‌ను దాఖలు చేయాలనుకుంటున్నారా.. ఏ ఫారమ్ ఉత్తమమో తెలుసుకోండి..

దిశ, ఫీచర్స్ : అసెస్‌మెంట్ సంవత్సరం 2024-25 (FY25) మొదటి నెలలో ఆదాయపు పన్ను (I-T) శాఖ 6 లక్షల కంటే ఎక్కువ రిటర్న్‌లను అందుకుంది. బిజినెస్ లైన్ నివేదిక ప్రకారం ధృవీకరించిన రిటర్న్‌లలో దాదాపు మూడింట రెండు వంతులు ఇప్పటికే ప్రాసెస్ అయ్యాయి. ఏప్రిల్ 29 వరకు 5.92 లక్షలకు పైగా రిటర్నులు దాఖలయ్యాయి. వీటిలో 5.38 లక్షలకు పైగా వెరిఫై చేయగా, 3.67 లక్షల వెరిఫైడ్ రిటర్న్స్ ప్రాసెస్ చేశారు. అన్నింటిలో మొదటిది, డిపార్ట్‌మెంట్ కొత్త ఆర్థిక సంవత్సరం మొదటి రోజున ఇ-ఫైలింగ్ పోర్టల్‌ను ప్రారంభించింది.

ముందస్తుగా ఫైల్ చేయడం వల్ల పన్ను చెల్లింపుదారులు త్వరగా వాపసు పొందడంలో సహాయపడుతుందని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. మీరు రిటర్న్‌లు దాఖలు చేయాలని ఆలోచిస్తున్నట్లయితే, ముందుగా మీరు ITR ఫైల్ చేయడానికి 4 ఫారమ్‌ల గురించి తెలుసుకోవాలి. వాటి గురించి ఒక్కొక్కటిగా తెలుసుకుందాం.

ఐటీఆర్ ఫారం 1ని సింపుల్ ఫారమ్ అని కూడా అంటారు. చాలా మంది ఉద్యోగస్తులు ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్‌లను దాఖలు చేయడానికి ఐటీఆర్ ఫారం-1ని ఉపయోగిస్తున్నారు. ఇది సర్వసాధారణంగా దాఖలు చేసే ఫారమ్. ITR ఫారం-1 అనేది జీతం, పెన్షన్, ఇంటి ఆస్తులు, ఇతర ఆదాయ వనరులైన వ్యక్తిగత పన్ను చెల్లింపుదారుల కోసం.

అయితే ITR ఫారం 1 ఫైల్ చేయడానికి కొన్ని షరతులను పూర్తి చేయాలి. 50 లక్షల కంటే ఎక్కువ ఆదాయం ఉన్న వ్యక్తులు ఫారం 1ని ఉపయోగించలేరు. అలాగే ఇంటి ఆస్తుల నుంచి మాత్రమే ఆదాయం రావాలి. ఇది కాకుండా వ్యవసాయ ఆదాయం రూ.5 వేలకు మించకూడదు. ఈ షరతుల్లో ఒకటి కూడా నెరవేర్చకపోతే, ఆ వ్యక్తి ఫారం-1ని పూరించలేరు.

50 లక్షల కంటే ఎక్కువ ఆదాయం ఉన్న వ్యక్తులు ఐటీఆర్ ఫారం 2ను ఉపయోగించవచ్చు. మీరు ఒక కంపెనీకి డైరెక్టర్ అయితే లేదా ఆర్థిక సంవత్సరంలో అన్‌లిస్టెడ్ ఈక్విటీ షేర్లలో ఇన్వెస్ట్ చేసి ఉంటే, మీరు ITR ఫారం-2లో రిటర్న్ ఫైల్ చేయవచ్చు. అలాగే క్యాపిటల్ గెయిన్స్ ద్వారా ఆదాయం ఉన్నవారు, ఒకటి కంటే ఎక్కువ ఇంటి ఆస్తుల నుండి డబ్బు సంపాదించేవారు. విదేశాల నుంచి ఆదాయం ఉన్నవారు లేదా విదేశీ ఆస్తిని కలిగి ఉన్నవారు కూడా ITR ఫారం-2పై రిటర్న్ దాఖలు చేయవచ్చు. అయితే ఇందులో జీతం, పెన్షన్ ఉన్న వ్యక్తులు కూడా ఉన్నారు.

ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్‌ను ఫైల్ చేయడానికి, ITR ఫారం-3ని వ్యాపారం లేదా ఏదైనా వృత్తి ద్వారా ఆదాయం ఉన్న వ్యక్తులు మాత్రమే ఉపయోగించవచ్చు. మీరు చిన్న వ్యాపారం చేసినా, ఐటీఆర్ ఫారం-3లో రిటర్న్ ఫైల్ చేయవచ్చు. అలాగే మీరు ఫ్రీలాన్స్ ఆర్టిస్ట్, కన్సల్టెంట్ అయితే, మీరు ITR ఫారం-3ని కూడా ఉపయోగించవచ్చు.

ఐటీఆర్ ఫారం-4 సుగం ఫారమ్‌గా ప్రసిద్ధి చెందింది. వ్యాపార టర్నోవర్ రూ.50 లక్షల కంటే ఎక్కువ, రూ.2 కోట్ల వరకు ఉన్న వ్యక్తి ఐటీఆర్ ఫారం-4ను ఉపయోగించవచ్చు. అతను ఐటీఆర్ ఫారం-4లో ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ దాఖలు చేయవచ్చు.