చెరిగిపోని ఎన్నికల సిరాలో దాగున్న సీక్రెట్.. ఎన్ని దేశాల్లో దీన్ని వినియోగిస్తున్నారు.. ?

దిశ, ఫీచర్స్ : దేశంలో ప్రజాస్వామ్య పండుగకు సన్నాహాలు ముమ్మరంగా సాగుతున్నాయి. భారతదేశంలో మొదటి లోక్‌సభ ఎన్నికల నుండి, ఎన్నికల ప్రక్రియలో అనేక మార్పులు వచ్చాయి. బ్యాలెట్ బాక్స్ స్థానంలో ఈవీఎం మెషీన్ లాగా. అయితే దశాబ్దాలుగా అలానే ఉన్నది ఒకటి. మేము ఎలక్షన్ ఇంక్ గురించి మాట్లాడుతున్నాము. ఒక వ్యక్తి తన ఓటు వేసినా, వేయకపోయినా అదే సిరా గుర్తు. ఈ సిరాకు సంబంధించి అనేక ప్రశ్నలు ప్రజల మదిలో ఉన్నాయి. దీనికి సంబంధించిన ఆ ప్రశ్నలకు సమాధానాలు తెలుసుకుందాం.

ఎడమ చేతి మొదటి వేలికి ఎన్నికల సిరాచుక్క వేస్తారు. ఓటు వేసిన తర్వాత ఎన్నికల అధికారి ఓటరు వేలి పై నీలిరంగు సిరాను పూస్తారు. దీనివల్ల ఒక వ్యక్తి ఒకటి కంటే ఎక్కువసార్లు ఓటు వేయలేడని నిర్ధారిస్తుంది. అయితే దీన్ని అంత సులభంగా చెరిపివేయలేరు. అందుకే దీన్ని చెరగని సిరా అని కూడా అంటారు. అయితే ఈ ఇంక్‌లో అప్లై చేసిన తర్వాత తేలికగా చెరిగిపోనిది ఏమిటి ? ఈ సిరా ఎక్కడ, ఎలా తయారు చేశారో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.

ఎన్నికల సిరా ఎక్కడ తయారు చేస్తారు ?

కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ఉన్న మైసూర్ పెయింట్ అండ్ వార్నిష్ లిమిటెడ్ (MVPL) అనే కంపెనీలో ఎన్నికల సిరా తయారవుతుంది. ఈ కంపెనీని 1937లో అప్పటి మైసూర్ ప్రావిన్స్ మహారాజా నల్వడి కృష్ణరాజ వడియార్ స్థాపించారు.ఈ కంపెనీకి మాత్రమే దేశంలో ఎన్నికల సిరా తయారు చేయడానికి లైసెన్స్ ఉంది. ఈ కంపెనీ అనేక ఇతర రకాల పెయింట్‌లను తయారు చేస్తున్నప్పటికీ, ఎన్నికల సిరాను తయారు చేయడం దీని ప్రధాన గుర్తింపు.

1962 ఎన్నికల్లో తొలిసారిగా ఈ సిరాను ఉపయోగించారు. భారత ఎన్నికల్లో నీలిరంగు సిరాను చేర్చిన ఘనత ఆ దేశ తొలి ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్‌ సుకుమార్‌ సేన్‌కే దక్కుతుంది. MVPL కంపెనీ ఈ ఎన్నికల సిరాను పెద్దమొత్తంలో విక్రయించదు. ఈ సిరా ప్రభుత్వం లేదా ఎన్నికల సంబంధిత ఏజెన్సీలకు మాత్రమే సరఫరా చేస్తారు.

ఎలక్షన్ ఇంక్ ఎందుకు తయారు చేస్తారు ?

ఎన్నికల సిరాలో ఉన్న ప్రత్యేకత ఏమిటంటే అది సులభంగా చెరిగిపోదు. నీటితో కడిగిన తర్వాత కూడా ఇది కొన్ని రోజుల పాటు అలాగే ఉంటుంది. అయితే ఇలా ఎందుకు ఉంది ? దీన్ని అర్థం చేసుకోవాలంటే ఎన్నికల ఇంక్ తయారు చేయాల్సిన అవసరం ఎందుకు వచ్చిందో తెలుసుకోవాలి. 1950లలోనే ఈ ప్రత్యేక ఇంక్ తయారు చేసే పని మొదలైంది. నకిలీ ఓటింగ్‌ను నిరోధించడమే దీని ఉద్దేశం. ఈ చొరవలో కౌన్సిల్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (CSIR) శాస్త్రవేత్తలు 1952లో నేషనల్ ఫిజికల్ లాబొరేటరీ (CSIR-NPL)లో చెరగని సిరా సూత్రాన్ని అభివృద్ధి చేశారు. తర్వాత నేషనల్ రీసెర్చ్ డెవలప్‌మెంట్ కార్పొరేషన్ (NRDC) పేటెంట్ పొందింది.

ఎన్నికల సిరా ఎందుకు చెరిగిపోదు ?

ఎన్నికల సిరా తయారీకి సిల్వర్ నైట్రేట్ రసాయనాన్ని ఉపయోగిస్తారు. సిల్వర్ నైట్రేట్‌ను ఎంచుకున్నారు. ఎందుకంటే ఇది నీటితో తాకినప్పుడు నల్లగా మారుతుంది. ఎన్నికల అధికారి ఓటరు వేలిపై నీలిరంగు సిరాను పూసినప్పుడు, సిల్వర్ నైట్రేట్ మన శరీరంలోని ఉప్పుతో కలిసి సిల్వర్ క్లోరైడ్‌గా తయారవుతుంది, ఇది నలుపు రంగులో ఉంటుంది.

సిల్వర్ క్లోరైడ్ నీటిలో కరగదు, చర్మానికి అలాగే అంటి ఉంటుంది. సబ్బుతో కూడా కడగడం సాధ్యం కాదు. కాంతికి గురికావడం వల్ల ఈ గుర్తు ముదురు రంగులోకి మారుతుంది. ఎన్నికల సిరా ప్రతిచర్య చాలా వేగంగా ఉంటుంది. ఇందులో ఆల్కహాల్ కూడా ఉన్నందున, ఇది 40 సెకన్లలోపు ఆరిపోతుంది. ఈ సిరా సాధారణంగా చర్మం పై 2 రోజుల నుండి 1 నెల వరకు ఉంటుంది. సిరా మసకబారడానికి పట్టే సమయం మానవ శరీర ఉష్ణోగ్రత, పర్యావరణాన్ని బట్టి మారవచ్చు.

ఇంక్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా సరఫరా..

ఎన్నికల్లో లక్షా 10 ఎంఎల్ బాటిళ్లలో సిరా నింపి పోలింగ్ బూత్ కు పంపుతారు. ఇది భారతదేశంలోనే కాకుండా ప్రపంచంలోని డజన్ల కొద్దీ దేశాలలో ఉపయోగిస్తారు. mygov నివేదిక ప్రకారం మైసూర్ పెయింట్, వార్నిష్ లిమిటెడ్ ప్రత్యేక ఇంక్‌లు 25 కంటే ఎక్కువ దేశాలకు సరఫరా చేస్తారు. వీటిలో కెనడా, ఘనా, నైజీరియా, మంగోలియా, మలేషియా, నేపాల్, దక్షిణాఫ్రికా, మాల్దీవులు ఉన్నాయి.

వివిధ దేశాలు సిరా దరఖాస్తు కోసం వివిధ పద్ధతులను అనుసరిస్తాయి కాబట్టి, కంపెనీ కస్టమర్ ప్రకారం ఇంక్‌ను సరఫరా చేస్తుంది. ఉదాహరణకు కంబోడియా, మాల్దీవులలో ఓటర్లు తమ వేలిని సిరాలో ముంచాలి. అయితే బుర్కినా ఫాసోలో సిరాను బ్రష్‌తో పూస్తారు. ఈ సిరా ఫోటోసెన్సిటివ్, కాబట్టి ఇది ప్రత్యక్ష సూర్యకాంతికి గురికాకుండా ఉత్తమంగా రక్షిస్తుంది. ఈ కారణంగా సిరా అంబర్ రంగు ప్లాస్టిక్ కంటైనర్లలో నిల్వ చేస్తారు.