ధ్యానానికి డార్క్ సైడ్.. ఇది అస్సలు ఊహించలేనిది...

దిశ, ఫీచర్స్ : ధ్యానం ఇంట్లోనే ప్రాక్టీస్ చేయగలం కాబట్టి ఒత్తిడి, మానసిక అనారోగ్య సమస్యలకు టానిక్ లాగా ఉంటుంది. మైండ్‌ఫుల్‌నెస్ అనేది ఒక రకమైన బౌద్ధ-ఆధారిత ధ్యానం. కాగా ఇందులో మీరు ప్రస్తుత క్షణంలో ఏం సెన్సింగ్ చేస్తున్నారో, ఆలోచిస్తున్నారో, అనుభూతి చెందుతున్నారో తెలుసుకోవడంపై దృష్టి పెడతారు. అయితే ధ్యానం వల్ల మనసుకి శాంతి కలుగుతుందని, మానసిక ఉల్లసాన్ని చేకూరుస్తుందని నమ్ముతారు. కానీ దీనికి కూడా డార్క్ సైడ్ ఉందని చెప్తున్నాయి పరిశోధనలు. ధ్యానం వల్ల ప్రతికూల ప్రభావాలు కలుగుతాయని వివరిస్తున్నాయి.

భారతదేశంలో కనుగొనబడిన మొదటి రికార్డు సాక్ష్యం 1,500 సంవత్సరాలకు పైగా ఉంది. బౌద్ధుల సంఘం వ్రాసిన ధర్మత్రాత ధ్యాన గ్రంథం.. వివిధ అభ్యాసాలను వివరిస్తుంది. ధ్యానం తర్వాత సంభవించే నిరాశ, ఆందోళన లక్షణాల నివేదికలను కలిగి ఉంటుంది. ఇది సైకోసిస్, డిసోసియేషన్, వ్యక్తిగతీకరణ ఎపిసోడ్‌లతో అనుబంధించబడిన అభిజ్ఞా క్రమరాహిత్యాలను కూడా వివరిస్తుంది. గత ఎనిమిదేళ్లలో దీనిపై సైంటిఫిక్ రీసెర్చ్ పుంజుకోగా.. ప్రతికూల ప్రభావాలేమీ అరుదు కాదని గుర్తించారు పరిశోధకులు. 2020లో ప్రచురించబడిన 40 సంవత్సరాల పరిశోధన సమీక్ష ప్రకారం.. అత్యంత సాధారణ ప్రతికూల ప్రభావాలు ఆందోళన, నిరాశ . కాగా తర్వాత మానసిక భ్రమ కలిగించే లక్షణాలు, విచ్ఛేదనం, భయం కూడా ఉన్నాయి. పాశ్చాత్య ప్రపంచం కూడా ఈ ప్రతికూల ప్రభావాల గురించి చాలా కాలంగా రుజువులను కలిగి ఉంది.

1976లో కాగ్నిటివ్-బిహేవియరల్ సైన్స్ ఉద్యమంలో కీలక వ్యక్తి అయిన ఆర్నాల్డ్ లాజరస్ మాట్లాడుతూ.. ధ్యానం విచక్షణారహితంగా ఉపయోగించినప్పుడు నిరాశ, ఆందోళన, స్కిజోఫ్రెనిక్ డికంపెన్సేషన్ వంటి తీవ్రమైన మానసిక సమస్యలను ప్రేరేపిస్తుంది. సమస్య ఏమిటంటే, మైండ్‌ఫుల్‌నెస్ కోచ్‌లు, వీడియోలు, యాప్‌లు, పుస్తకాలు సంభావ్య ప్రతికూల ప్రభావాల గురించి ప్రజలను హెచ్చరించడం చాలా అరుదు. నిజానికి ఇదొక పెట్టుబడిదారీ ఆధ్యాత్మికతగా మారింది. ఒక్క యునైటెడ్ స్టేట్స్ లోనే 20లక్షల కోట్ల బిజినెస్ నడుస్తుందని నివేదికలు చెప్తున్నాయి.