అజాత శత్రువు, అగణిత మేధావి

సీతారాం ఏచూరి 1952 ఆగస్టు 12న చెన్నైలో జన్మించారు. హైదరాబాద్‌లో పెరి గాడు. పదో తరగతి వరకు ఆల్ సెయింట్స్ హై స్కూల్‌లో చదివాడు. 12వ పరీక్షలో దేశంలోనే ప్రథమ ర్యాంకు సాధించారు. 1969 తెలంగాణ ఉద్యమం సమయంలో ఢిల్లీ వెళ్లారు. ఏచూరి ఢిల్లీలోని ప్రెసిడెంట్స్ ఎస్టేట్ స్కూల్‌లో అడ్మిషన్ తీసుకున్నారు. సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ సెకండరీ ఎడ్యుకేషన్ నిర్వహించిన హయ్యర్ సెకండరీ పరీక్షలో ఆల్ ఇండియా ర్యాంక్ వన్ సాధించారు. అతను ఢిల్లీలోని సెయింట్ స్టీఫెన్స్ కాలేజీలో మొదటి ర్యాంక్‌తో ఎకనామిక్స్‌ లో తన బీఏ (ఆనర్స్) పూర్తి చేశారు. ఆ తర్వాత జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ యూనివర్సిటీ (జేఎన్‌యూ) నుంచి ఆర్థికశాస్త్రంలో ఎంఏ చేశారు. పీహెచ్‌డీ కోసం జేఎన్‌యూ లో అడ్మిషన్ తీసుకున్నారు. అయితే 1975 లో ఎమర్జెన్సీ సమయంలో అరెస్టయినందున పూర్తి చేయలేకపోయారు.

విద్యార్థి నేతగా రాజకీయాల్లోకి..

ఎస్ఎఫ్ఐ విద్యార్థి నేతగా 1974లో సీతా రాం ఏచూరి రాజకీయ ప్రస్థానం మొద లైంది. 1975లో జేఎన్‌యూ విద్యార్థిగా ఉన్నప్పుడు సీపీఎంలో చేరారు. ఎమర్జెన్సీ సమయంలో అరెస్టయిన వారిలో ఆయన కూడా ఒకరు. జేఎన్‌యూ స్టూడెంట్స్ యూనియన్‌కు మూడుసార్లు అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికయ్యారు. సీపీఎం మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి ప్రకాశ్ కారత్‌తో కలిసి జేఎన్‌ యూను వామపక్ష కోటగా మార్చారు. ఎస్ఎఫ్ఐ ప్రధాన కార్యదర్శిగా, అధ్యక్షుడిగానూ పనిచేశారు. 1984లో సీపీఎం కేం ద్ర కమిటీలో చేరి, 1992లో పార్టీ పొలిట్ బ్యూరో సభ్యుడిగా ఎన్నికయ్యారు. 2005లో పశ్చిమ బెంగాల్ నుంచి తొలి సారి రాజ్యసభకు ఎన్నికయ్యారు. 2015 లో విశాఖపట్నంలో జరిగిన 21వ సీపీఎం మహాసభల్లో పార్టీ ఐదో ప్రధాన కార్యదర్శిగా ఏకగ్రీవంగా ఎన్నికయ్యారు. అప్పటి నుంచి ఆ పదవిలోనే కొనసాగుతున్నారు.

ప్రజా సమస్యలపై గళం విప్పుతూ...

ఆయన ప్రజాస్వామ్య, ఆచరణాత్మక రాజకీయాల ఆవశ్యకత కోసం కమ్యూనిస్టు భావజాలాన్ని నమ్మినవాడు. దాని కఠినమైన సరిహద్దుల పరిమితులను పరీక్షించడానికి అరుదైన సుముఖతను చూపించాడు. ఆయన రాజకీయ జీవితం గత రెండు దశాబ్దాలకే పరిమితం కాదు. 1980లలో పార్టీ ఆవిర్భావంలో ఒక ప్రకాశవంతమైన యువకుడిగా ఉద్భవించినప్పటి నుండి, ఒక దశాబ్దంపైగా ఆయన ఫ్రంట్‌లైన్ లెఫ్ట్ పార్టీకి నాయకత్వం వహించారు. ప్రజాసమస్యలు, ఇతర అంశాలపై గళం విప్పుతూ.. ఎగువ సభలో సీతారాం ఏచూరి గుర్తింపు పొందా రు. 1996లో యునైటెడ్ ఫ్రంట్ ప్రభుత్వం కోసం 'కామన్ మిని మమ్ ప్రోగ్రాం' ముసాయిదాను రూపొందించడంలో మాజీ కేంద్ర మంత్రి పి. చిదంబరంతో పాటు ఏచూరి కీలకంగా వ్యవహరించారు. 2004లో యూపీఏ సంకీర్ణ ప్రభుత్వ నిర్మాణంలోనూ ముఖ్య భూమిక పోషిం చారు.ఆయన గతంలో రవాణా, పర్యాట కం, సంస్కృతికి సంబంధించిన పార్లమెంటరీ స్టాండింగ్ కమిటీకి చైర్మ న్‌గా కూడా పనిచేశారు. ఆయనకు రచయితగానూ మంచి గుర్తింపు ఉంది. 'లెఫ్ట్ హ్యాండ్ డ్రైవ్' పేరిట ఓఆంగ్ల పత్రికకు కాలమ్స్ రాశారు. 'క్యాస్ట్ అండ్ క్లాస్ ఇన్ ఇండియన్ పాలిటిక్స్ టుడే', 'సోషలిజం ఇన్ ఛేంజింగ్ వరల్డ్, 'మోడీ గవర్నమెంట్: న్యూ సర్జ్ ఆఫ్ కమ్యూనలిజం', 'కమ్యూనలిజం వర్సెస్ సెక్యులరిజం' వంటి పుస్తకాలు రాశారు. 1990ల మధ్య నుం డి జాతీయ రాజకీయాల్లో సంకీర్ణ నిర్మాణ ప్రయత్నాలలో ఏచూరి కీలకంగా మారారు.

'సంకీర్ణ నిర్మాత'

విద్యార్థి దశలో ఉన్న ఉత్సాహం ఏచూరికి ఎప్పుడూ ఉండేది. దాదాపు ప్రతి చర్చలో నిలబడి, తన అభిప్రాయాలను తెలియజేసేందుకు సిద్ధంగా ఉండేవారు. తాను పాల్గొన్న దాదాపు ప్రతి చర్చలోనూ పార్లమెంటేరియన్‌గా చాలా విలువైన సహకా రం అందించేవారు. ఎగువ సభలో పని చేస్తున్న సమయంలో, ఏచూరి ధరల పెరుగుదల, ద్రవ్యోల్బణం, పెరుగుతున్న మతతత్వానికి సంబంధించిన సమస్యలను లేవనెత్తారు. రైతాంగం, శ్రామిక ప్రజల కష్టా లు, ప్రభుత్వ ఆర్థిక విధానాలు, విదేశీ విధానాలు, మతతత్వ ముప్పు సమస్యలపై ఆయన చేసిన ప్రసంగాలు ప్రశంసలు పొందాయి. ఏచూరి నాయకత్వంలోనే సీపీఎం కేరళను తన కంచుకోటగా నిలబెట్టుకోగలిగింది. కాం గ్రెస్‌ అధికారంలోకి రాలేకపోయిన తర్వా త, 1996లో జనతాదళ్‌కి చెందిన హెచ్‌డి దేవెగౌడను ప్రధానమంత్రిని చేసేందుకు సుర్జీత్‌తో కలిసి తెరవెనుక పనిచేసినప్పుడు, ఏచూరి వ్యూహాత్మక నైపుణ్యాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. దేవెగౌడ ప్రభుత్వం పడిపోయిన తర్వాత, ఏచూరి తన వారసుడిగా ఐకె గుజ్రాల్‌ను స్థాపించడంలో సహాయం చేశారు. ఆయన మంచి హాస్య ప్రవృత్తి ఉన్న వ్యక్తి. పార్టీ శ్రేణులకు అతీతంగా స్నేహితులను కలిగి ఉండటం వల్ల ఏచూరి రాజకీయాలు కూడా ప్రయోజనం పొందాయి. బీజేపీ నేతలు కూడా మాట్లాడగలిగే అరుదైన సీపీఎం నేతల్లో ఆయన ఒకరు. ఆయన చేసిన పోరాటాలు ఎప్పటికీ స్ఫూర్తిదాయకం. ఆయన కనుమూత దేశ రాజకీయాలకు తీరని లోటు.

- శ్రీధర్ వాడవల్లి

9989855445