వెన్ను చూపలేదు కానీ.. ఐక్యతే సమస్య

ప్రభుత్వాన్ని తన కాలిపైనే నిలబెట్టి, పాలనను జవాబుదారీగా ఉంచడానికి ప్రతిపక్షాలు ఐక్యంగా ఉండడం అవసరం. అప్పుడే పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థ అభివృద్ధి చెందుతుంది. అయితే, ప్రతిపక్షం బలహీనంగా ఉంటే, అధికార పార్టీ తరచుగా జవాబుదారీతనం నుండి తప్పించుకుంటుంది.

సమస్యలను లేవనెత్తడం, ప్రధానమంత్రికి, కేంద్ర మంత్రివర్గానికి కఠినమైన ప్రశ్నలు వేయడం ప్రతిపక్షాల విధి. ప్రభుత్వ ప్రతిస్పందనలు సరిపోకపోతే, వాటిని సవాలు చేయడం ప్రతిపక్షాల బాధ్యత. గత దశాబ్దం విఫలమైన ప్రతిపక్ష కాలంగా చరిత్రలో గుర్తుండిపోతుంది. ప్రతిపక్షాలకు మీడియా మద్దతు లేకపోవడం వాస్తవమే కావచ్చు. అంతమాత్రాన అవి తమ బాధ్యత నుంచి తప్పించుకోవద్దు.

మొదట్లో ఆశాజనకంగా కనిపించినా..

ఎన్నికల ప్రక్రియ ప్రారంభం కాగానే, బీజేపీ రికార్డు స్థాయిలో వరుసగా మూడోసారి ప్రభుత్వాన్ని కైవసం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నిస్తోంది. అయితే, ప్రతిపక్షాలకు తమపై తమకు నమ్మకం లోపిస్తోంది. ఐకమత్యమే ప్రధానం కావాల్సిన తరుణంలో వారు అస్తవ్యస్తంగా కనిపిస్తున్నారు. ఉమ్మడి వ్యూహం లేకపోవడంతో ప్రతిపక్షం అయోమయంలో పడింది. దాదాపు ఒక సంవత్సరం క్రితం, బలమైన మోడీ ప్రభుత్వ శక్తిని సవాలు చేయడం కోసం ఒక ప్రణాళికను రూపొందించడానికి ప్రతిపక్షాలు పాట్నాలో సమావేశమైనప్పుడు, అది ఆశాజనకమైన కొత్త ప్రారంభం అని అందరూ ప్రశంసించారు. ఇక బెంగళూరు, ముంబైలో జరిగిన సమావేశాలు 2024 ఎన్నికల యుద్ధం బీజేపీకి కఠినంగా ఉంటుందని ఆశాభావం కలిగించాయి. అలాగే ప్రజల్లో బీజేపీకి ఓటు వేయడానికి ఇష్టపడని వారి నైతిక స్థైర్యాన్ని పెంపొందించడానికి అవసరమైన సందడి ఊపందుకుంది. విపక్షాలు కనీసం 400 లోక్‌సభ స్థానాల్లో జాతీయ స్థాయిలో బీజేపీకి వ్యతిరేకంగా ఒక్క అభ్యర్థిని నిలబెట్టగలిగితే, బీజేపీ తీవ్ర ఇబ్బందులను ఎదుర్కోవాల్సి వస్తుందని దేశంలోని ప్రముఖ పోల్‌ నిపుణులు సైతం అప్పట్లో అభిప్రాయపడ్డారు. అయితే, డిసెంబరులో నాల్గవ సమ్మేళనం కోసం ప్రతిపక్ష నాయకులు ఢిల్లీలో సమావేశమైనప్పుడు ఆ ఆనందం చెదిరిపోయింది. మూడు ఉత్తర భారత రాష్ట్రాలైన మధ్యప్రదేశ్, రాజస్థాన్, ఛత్తీస్‌గఢ్‌లలో గణనీయమైన నష్టాల కారణంగా ప్రతిపక్షానికి నాయకత్వం వహించాల్సిన కాంగ్రెస్‌కు ఎదురుదెబ్బ తగిలింది.

ఇవేవీ జరగకపోవడంతో..

ప్రతిపక్షాన్ని మోడీ నాయకత్వంలోని బీజేపీ నిర్ణయాత్మక దెబ్బ కొట్టే అవకాశాన్ని ఉపయోగించుకుంది. ఒకప్పుడు ఇండియా కూటమికి రూపశిల్పిగా భావించిన నితీష్ కుమార్, పార్టీ ఫిరాయించి, బీజేపీతో పొత్తు పెట్టుకున్నారు. అప్పటి నుండి ప్రతిపక్షం కోలుకోలేకపోయింది. బీజేపీ బలీయమైన ఎన్నికల యంత్రాంగాన్ని ఎదుర్కోవడానికి, భారత కూటమి వేగంగా పని చేసి ఉండాలి. నితీష్ ఫిరాయింపు తర్వాత కూడా, ఇండియా కూటమి ఏకీకృత సంస్థగా పునరుద్ధరణకు తగినంత సమయం ఉంది, కానీ అది స్థిరంగా కనిపించలేదు. కూటమి నిజంగానే బీజేపీని సవాలు చేసి ఓడించడానికి కట్టుబడి ఉంటే, అది ఏకకాలంలో నాలుగు ఫ్రంట్‌లను అనుసరించి ఉండాలి. ముందుగా, మోడీకి ప్రత్యామ్నాయాన్ని అందించడానికి ఏకీకృత సంస్థగా కూటమి తనను తాను ప్రదర్శించుకోవాలి. రెండవది, మోడీ ప్రభుత్వ బలహీనతలను ఎత్తిచూపడమే కాకుండా దేశ సమస్యలకు పరిష్కారాలను కూడా చూపుతూ దేశానికి ప్రత్యామ్నాయ విజన్ డాక్యుమెంట్‌ను రూపొందించి ఉండాలి. మూడవది, బీజేపీ తన అభ్యర్థుల జాబితాను ఖరారు చేయడానికి ముందే ప్రతిపక్షాలు తమలో తాము సీట్ల కేటాయింపులను పరిష్కరించుకోవాలి. ఈ అంశంపై ప్రతిపక్షాలు ఇంకా మల్లగుల్లాలు పడుతున్నాయి. నాల్గవది, బీజేపీ ప్రచారాన్ని ఎదుర్కోవడానికి, అసమ్మతి స్వరాలతో మాట్లాడటానికి ఒక సమన్వయ వ్యూహాన్ని రూపొందించి ఉండాలి. కానీ ఇవేవీ జరగలేదు.ఈ నాలుగు రంగాల్లో కూటమి ఘోరంగా విఫలమైంది.

ఇప్పటికీ మేనిఫెస్టో లేదు..

ఇండియా కూటమికి ఉమ్మడి మేనిఫెస్టో ఉంటుందా లేదా అనేది అనిశ్చితంగానే ఉంది. ఉమ్మడి మేనిఫెస్టో కోసం ప్రతిపక్ష పార్టీలపై ఒత్తిడి తెచ్చే బదులు, వివిధ వర్గాల ఓటర్లకు భిన్నమైన హామీలు ఇవ్వడంలో కాంగ్రెస్ నిమగ్నమై ఉంది. ఈ హామీలు ప్రజలను బాగానే ఆకట్టుకున్నప్పటికీ, ఏకీకృత వేదిక నుండి వాటిని సమర్పించి ఉంటే, మొత్తం ప్రతిపక్షాలకు మరింత సానుకూలత ఏర్పడి ఉండేది. రాజకీయాల్లో ఒక విజన్ కలిగి ఉండటం చాలా ముఖ్యమైనది, అయితే ఆ విజన్ ప్రజలకు చేరే వాహకాన్ని సృష్టించడం కూడా అంతే ముఖ్యం. అంతిమంగా, ప్రభుత్వాన్ని ఎన్నుకునే ఓటర్లకు చేరవేయడంలో అది విఫలమైతే అలాంటి విజన్‌ను రూపొందించడం నిష్ఫలం. ఈ నేపథ్యంలోనే.. ప్రజల మనసులను ఎలా కైవసం చేసుకోవాలో, ఎలా ఆధిపత్యం చెలాయించాలో తెలిసిన బీజేపీ రాణిస్తోంది.

సీట్ల పంపిణీ సమస్యలు

ప్రతిపక్షాల ఐక్యతలో సీట్ల పంపకం మరో కీలక అంశం. సైద్ధాంతికంగా, కూటమి భాగస్వాములు బీజేపీని ఓడించాలనే లక్ష్యంతో జతకట్టినప్పటికీ, సీట్ల పంపిణీ వివాదాస్పద అంశంగా మారింది. విపక్షాల ఐక్యత బీజేపీ అవకాశాలను బాగా ప్రభావితం చేయగల నాలుగు రాష్ట్రాల్లో -మహారాష్ట్ర, బీహార్, పశ్చిమ బెంగాల్, కర్ణాటక- కూటమి భాగస్వాములు వివాదాలలో చిక్కుకున్నారు. పశ్చిమ బెంగాల్‌లో అధికార తృణమూల్‌, కాంగ్రెస్‌ నేతల మధ్య నెలకొన్న తీవ్ర వైరం ప్రతిపక్ష రాజకీయాలకు పేలవమైన ఇమేజ్‌ని అందిస్తోంది. అవమానకరమైన భాషను వాడుతుండటం మొత్తం ఇండియా కూటమి ప్రతిష్టను గణనీయంగా దెబ్బతీసింది. సమాజ్‌వాదీ, కాంగ్రెస్‌ల మధ్య సీట్ల పంపకం ఖరారైనప్పటికీ ఉమ్మడిగా ప్రచారం జరగలేదు.

జంపింగ్ బాటలో నాయకులు

కాంగ్రెస్‌ను పట్టిపీడిస్తున్న మరో అంశం.. పార్టీ నేతలు పార్టీని వీడడం, సీనియర్‌ నేతలు ఎన్నికల్లో పోటీ చేసేందుకు సుముఖత చూపకపోవడం. అయితే, ప్రతిపక్షాలు బీజేపీకి లొంగిపోయాయని దీని అర్థం కాదు. బీజేపీ కూడా తన కూటమి భాగస్వాములతో సవాళ్లను ఎదుర్కొంటోంది. ఒడిశాలో బిజూ జనతాదళ్, పంజాబ్‌లో అకాలీదళ్‌తో పొత్తులు పెట్టుకోలేక పోయింది. కర్ణాటకలో జనతాదళ్ (సెక్యులర్)తో సమస్యలను ఎదుర్కొంటుంది. అయినప్పటికీ, బీజేపీ మోడీ నాయకత్వం తనకున్న బలీయమైన ఎన్నికల యంత్రాంగం నుండి, సంఘ్ పరివార్ నుండి సహాయాన్ని పొందుతోంది. ఒక ముఖ్యమైన సవాలును ఎదుర్కోవటానికి, బీజేపీ సమర్థవంతమైన యంత్రాంగాన్ని అధిగమించడానికి, ప్రతిపక్షం చాలా ముందుగానే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాలి. దానికి బదులుగా అది ఇప్పటికీ పోరాడుతూనే ఉంది. ఈ వైఫల్యం ఇండియా కూటమికి ఖరీదైనదిగా, నష్టదాయకంగా నిరూపితం కావచ్చు.

అశుతోష్

సీనియర్ కాలమిస్ట్