MRI యంత్రం అంత డేంజరా.. కారణం అదే అంటున్న నిపుణులు..

దిశ, ఫీచర్స్ : ఈ మధ్యకాలంలో మనకు ఏదైనా అనారోగ్య సమస్య వస్తే చాలు వైద్యం కోసం వైద్యుని వద్దకు వెళతారు. అప్పుడు ముందుగా వైద్యుడు శరీరాన్ని లక్షణాల ప్రకారం కొన్ని పరీక్షలను రాస్తారు. వీటిలో ఎంఆర్‌ఐ స్కాన్ కూడా ఒకటి. అయితే శరీరంలోని వివిధ భాగాలను స్కాన్ చేయడం ద్వారా వ్యాధులను గుర్తించే ఈ యంత్రం ప్రాణాంతకంగా మారుతుందని చాలా మందికి తెలియదు. ఈ యంత్రం కారణంగా ఇప్పటికే చాలా మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారంటున్నారు కొంతమంది నిపుణులు. అంతే కాదు MRI యంత్రం గురించి మరొక ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే, ఇది ఎల్లప్పుడూ ఆన్‌లో ఉంటుంది.

MRI అంటే ఏమిటి దీన్ని ఎందుకు ఉపయోగిస్తారు ?

MRI లేదా మాగ్నెటిక్ రెసొనెన్స్ ఇమేజింగ్ అనేది శరీరంలోని వివిధ భాగాల వివరణాత్మక చిత్రాలను తీయడం ద్వారా ఆ భాగంలో ఉన్న వ్యాధిని గుర్తించే సాంకేతికత. చాలాసార్లు మన శరీరంలోని జబ్బుని తేలికగా గుర్తించడం డాక్టర్‌కు కష్టమవుతుంది. ఈ రకమైన సమస్య ముఖ్యంగా ఏదైనా కీలు, గుండె, మెదడు లేదా శరీరంలోని మృదు కణజాల భాగాలలో సంభవిస్తుంది.

ఈ ప్రాంతాల్లో, X-ray లేదా CT స్కాన్ ద్వారా కూడా వ్యాధిని సరిగ్గా గుర్తించలేరు. CT స్కాన్‌తో పోలిస్తే, MRI స్కాన్ శరీరంలోని ఈ భాగాల మెరుగైన, వివరణాత్మక చిత్రాలను తీయగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటుంది. అందుకే వైద్యులు ఎంఆర్‌ఐ స్కాన్‌ చేయించుకోవాలని సూచిస్తున్నారు.

MRI ఎలా పని చేస్తుంది?

శరీరాన్ని స్కాన్ చేసే MRI యంత్రం సిలిండర్ లాగా ఉంటుంది. ఇది రెండు వైపుల నుండి తెరిచి ఉంటుంది. ఈ యంత్రం చాలా శక్తివంతమైన అయస్కాంతాలతో అమర్చి ఉంటుంది. ఇది రోగి స్కానింగ్ సమయంలో అయస్కాంత క్షేత్రాన్ని సృష్టిస్తుంది. రోగి మంచం మీద పడుకుని దాని లోపలికి వెళ్లినప్పుడు, అతని శరీరంలో నీటి రూపంలో ఉన్న హైడ్రోజన్ ఈ అయస్కాంత క్షేత్రం కారణంగా తిరగడం ప్రారంభిస్తుంది. దీని నుండి ఒక చిత్రం ఉద్భవిస్తుంది, దీని ద్వారా రేడియాలజిస్ట్ లేదా ఈ పనిలో నిపుణుడైన వైద్యుడు రోగి ఎలాంటి సమస్యను ఎదుర్కొంటున్నాడో చెబుతాడు. ప్రతిసారీ మొత్తం శరీరాన్ని స్కాన్ చేయవలసిన అవసరం లేదని చెబుతారు. వ్యాధిని బట్టి తల, ఛాతీ లేదా మోకాలి వంటి నిర్దిష్ట భాగంలో శరీరం స్కానింగ్ చేస్తారు. ఈ ప్రక్రియకు 30 నుండి 60 నిమిషాలు పట్టవచ్చు.

1977లో ప్రవేశపెట్టిన MRI టెక్నాలజీతో ప్రతి సంవత్సరం 9.5 కోట్ల స్కాన్‌లు

MRI సాంకేతికత పై పని 1930 నుండి ప్రారంభమైంది. కానీ పూర్తి విజయం సాధించేందుకు శాస్త్రవేత్తలకు 47 ఏళ్లు పట్టింది. 1977లో మొదటిసారిగా ఒక రోగికి MRI స్కాన్ విజయవంతంగా నిర్వహిస్తారు. మీ సమాచారం కోసం వైద్య యంత్రాలను తయారు చేసే, పరిశోధించే సంస్థ GE హెల్త్‌కేర్ ప్రకారం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా సుమారు 50 వేల MRI సిస్టమ్‌లు ఇన్‌స్టాల్ చేస్తారు. వీటి ద్వారా ఏటా 9.5 కోట్ల స్కాన్‌లు జరుగుతున్నాయని అంచనా. ఈ స్కాన్‌లు సాధారణంగా సురక్షితమైనవి అయినప్పటికీ కొన్నిసార్లు అవి మనకు ప్రాణాంతకంగా మారవచ్చు.

ఈ యంత్రం ఎప్పుడు, ఎలా మరణ వలయంగా మారుతుంది ?

ఈ యంత్రంతో అయస్కాంత క్షేత్రాన్ని సృష్టించడం ద్వారా శరీరం ఇమేజింగ్ జరుగుతుందని MRI స్కాన్ గురించి నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఈ అయస్కాంత క్షేత్రాలు భూమి, అయస్కాంత క్షేత్రం కంటే 30 వేల రెట్లు ఎక్కువ శక్తివంతమైనవి నిపుణులు చెబుతున్నారు. వారిగదిలో ఉన్న ఏదైనా లోహవస్తువును తమ వైపునకు ఆకర్షించగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటారు. ఒక MRI యంత్రం ఒక వీల్ చైర్ లేదా గదిలో ఉన్న ఇనుప అల్మారాను కూడా ఆకర్షించగలదు. అందుకే ఇది రోగికి ప్రాణాంతకం కావచ్చు. దీనివల్ల అగ్నిప్రమాదాలు లేదా మరేదైనా ప్రమాదాలు జరిగే అవకాశం ఎప్పుడూ ఉంటుంది.

ఇలాంటి ఘోర ప్రమాదం ఇప్పటికే భారతదేశంలో జరిగింది. 2018లో ముంబైకి చెందిన రాజేష్ మారు అనే వ్యక్తి ఎంఆర్‌ఐ యంత్రం తగిలి చనిపోయాడు. మీడియా నివేదికల ప్రకారం ముంబైలోని నాయర్ హాస్పిటల్‌లో MRI చేయించుకోవడానికి రాజేష్ మారు తన బంధువులలో ఒకరిని తీసుకెళ్లాడు. అతను స్కానింగ్ గదిలోకి ప్రవేశించిన వెంటనే, యంత్రం అతన్ని లాగింది, దాని కారణంగా అతను మరణించాడు. వాస్తవానికి అతను రోగికి ఆక్సిజన్ సిలిండర్‌తో గదికి వెళ్లాడు. దాని కారణంగా ఈ సంఘటన జరిగింది. సిలిండర్ లోహంతో తయారు చేశారు. MRI యంత్రంలోని అయస్కాంత క్షేత్రంలో దానితో ప్రతిచర్య ఏర్పడింది. యంత్రం రాజేష్‌ను తన వైపునకు లాగింది.

MRI నుండి ఏ వ్యక్తులు ఎక్కువ ప్రమాదంలో ఉన్నారు ?

ఆసుపత్రిలో MRI స్కాన్ చేయడానికి ముందు, ఏ రోగి ఆరోగ్యం, వైద్య సమాచారం కోరుతుంది. తద్వారా స్కాన్ చేయడం సురక్షితమో కాదో వైద్యబృందం తెలుసుకోవచ్చు. అంతే కాదు స్కాన్ చేయాలా వద్దా అని రోగి సమ్మతి తీసుకుంటారు. ఎందుకంటే స్కానర్‌లోని శక్తివంతమైన అయస్కాంత క్షేత్రంలో రోగి శరీరం పై లేదా లోపల ఎలాంటి లోహ వస్తువు ఉండకూడదు. దీనివల్ల ప్రాణాపాయం పొంచి ఉంది. ఒక వ్యక్తికి పేస్‌మేకర్, లోహపు దంతాలు, వినికిడి పరికరాలు లేదా ఇతర సారూప్య వస్తువులు ఉంటే, అప్పుడు వాటి పై MRI చేయలేము. అంతే కాదు గడియారాలు, ఆభరణాలు లేదా ఏదైనా మెటల్ వస్తువును గదిలోకి అనుమతించరు.

మూసివేసిన ప్రదేశాలకు భయపడే వారికి కూడా ఈ యంత్రం ప్రమాదకరం. ఎందుకంటే స్కానింగ్ కొన్నిసార్లు చాలా సమయం పడుతుంది. అటువంటి పరిస్థితిలో వారు తీవ్ర భయాందోళనలకు గురవుతారు. గర్భధారణ సమయంలో దీనిని నివారించాలని వైద్యులు సలహా ఇస్తారు. MRI యంత్రం గురించిన మరో చెడ్డ విషయం ఏమిటంటే స్కానింగ్ సమయంలో ఇది చాలా పెద్ద శబ్దం చేస్తుంది. ఈ ధ్వని 100 నుండి 120 డెసిబుల్స్‌కు చేరుకుంటుంది. ఇది చెవులకు ప్రమాదకరం.

ఇది అన్ని సమయాలలో ఎందుకు ఉంటుంది ?

MRI మెషీన్ ఎప్పుడూ స్విచ్ ఆఫ్ చేయరని కొద్ది మందికి మాత్రమే తెలుసు. దీని వెనుక ఉన్న ప్రధాన కారణం ఇందులో అమర్చిన అయస్కాంతం. సూపర్ కండక్టింగ్ కాయిల్స్‌తో తయారు చేసిన ఈ అయస్కాంతాలు చాలా శక్తివంతమైనవి, స్కానింగ్ సమయంలో సరిగ్గా పనిచేయాలంటే, వాటిని హీలియం ద్రవాన్ని ఉపయోగించి చల్లగా ఉంచాలి. దీని కారణంగా, అయస్కాంతం బలం పనిచేస్తుంది. దీని కారణంగా రోగి శరీరం స్పష్టమైన, సరైన చిత్రం ఉద్భవిస్తుంది. యంత్రం స్విచ్ ఆఫ్ చేస్తే దాని సూపర్ కండక్టివిటీ ముగుస్తుంది. అది వేడెక్కడం ప్రారంభమవుతుంది. అంతే కాదు హీలియం కూడా వేడెక్కుతుంది. అందుకే MRI యంత్రం అన్ని సమయాలలో పని చేస్తూనే ఉంటుంది. అంతే కాదు నిరంతర స్విచ్ ఆన్‌తో పోలిస్తే తరచుగా ఆన్, ఆఫ్ చేయడం వలన అయస్కాంత క్షేత్రం ఏర్పడటానికి సమయం పడుతుంది. ఇది అధిక విద్యుత్ వినియోగానికి దారి తీస్తుంది. అందువల్ల MRI యంత్రం ఎల్లప్పుడూ పని చేస్తూనే ఉంటుంది.