సమాజంలోని అణగారిన వర్గాలను ఉద్ధరించడం, ఆర్థిక సమ్మేళనాన్ని నిర్ధారించడం, ప్రాంతీయ అసమానతలను తగ్గించడం, రక్షణ సామర్థ్యాలను బలోపేతం చేయడం, నాణ్యమైన విద్యను అందించడం వంటి మరెన్నో ప్రభుత్వ సుదీర్ఘమైన పని జాబితాలో భాగం. అందువల్ల, ఆర్థిక స్థిరత్వం, వృద్ధిని సాధించడానికి ఏ ప్రభుత్వానికైనా ప్రణాళికాబద్ధమైన బడ్జెట్ చాలా ముఖ్యమైనది. మోడీ 2.0 ఆర్థిక మంత్రిగా పనిచేసిన నిర్మలా సీతారామన్ ఈ సారి అదే శాఖా మంత్రిగా కొనసాగుతూ ఈ ఆర్థిక సంవత్సర బడ్జెట్‌ను సమర్పించనున్నారు. ఈమె వరుసగా ఆరుసార్లు బడ్జెట్‌లను సమర్పించిన మాజీ ఆర్థిక మంత్రి మొరార్జీ దేశాయ్‌ని అధిగమించనున్నారు.
2021-22 బడ్జెట్ నుంచి కాగిత రహిత బడ్జెట్ రూపొందించారు. డిజిటల్ టాబ్లెట్‌ ద్వారా 7వసారి ఆర్థిక మంత్రి బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టబోతున్నారు. ఈమె సమర్పించనున్న రాబోయే 2024 కేంద్ర బడ్జె‌ట్‌పై పరిశ్రమ ప్రముఖులు, ఆర్థికవేత్తలు ఉద్యోగులు వర్తక వాణిజ్య, స్థిరాస్తి, పర్యాటక, ఆతిధ్య రంగాల వారిలో సాధారణ ప్రజలలో గణనీయమైన అంచనాలు ఉన్నాయి. అయితే 2024-25 బడ్జెట్ మోడీ 3.0 ప్రభుత్వ ఆర్థిక ఎజెండా గురించి వివరిస్తుందని అంచనా. ఇందులో భారతదేశాన్ని సమీప భవిష్యత్తులో $5-ట్రిలియన్ల ఆర్థిక వ్యవస్థగా మార్చే లక్ష్యంతో సంస్కరణలను వేగవంతం చేయడానికి, కీలక సమస్యలను పరిష్కరించడానికి, రాబోయే సంవత్సరానికి సమగ్ర ఆర్థిక ప్రణాళికను అందించడానికి ప్రణాళికలు ఉన్నాయని అంచనా వేస్తున్నారు.
పన్నుల సంస్కరణలు
సరళీకృత పన్నుల నిర్మాణానికి అనుకూలంగా ప్రభుత్వం పాత పన్ను విధానాన్ని నిలిపివేయవచ్చనే ఊహాగానాలు ఉన్నాయి. అయితే కొత్త ప్రభుత్వ మొదటి బడ్జెట్‌లో ఇటువంటి తీవ్రమైన మార్పు వెంటనే అమలు చేస్తారో లేదో చూడాలి. వ్యక్తులు, వ్యాపారాల కోసం పన్ను విధానాన్ని సులభతరం చేయడం, పన్నుల ద్వారా రాబడీని విస్తృతం చేయడం ఆదాయ సేకరణను మెరుగుపరచడం లక్ష్యంగా ఉంటుంది. పన్ను స్లాబ్‌లకు సర్దుబాట్లు, పొదుపులు, పెట్టుబడులకు ప్రోత్సాహకాలు, పన్ను ఎగవేతను తగ్గించే చర్యలు ఉంటాయి.
మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి
2024 బడ్జెట్‌లో మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి గణనీయమైన దృష్టిని పొందుతుందని అంచనా వేయబడింది. జాతీయ రహదారుల నిర్మాణం అభివృద్ది‌లు, రైల్వేలు, పట్టణ మౌలిక సదుపాయాల విస్తరణ కోసం ప్రభుత్వం గణనీయమైన నిధులను కేటాయించాలని భావిస్తున్నారు. పునరుత్పాదక ఇంధన ప్రాజెక్టులలో పెట్టుబడులు, గ్రామీణ బ్రాడ్‌బ్యాండ్ ఆనుసంధాన కార్యక్రమం (కనెక్టివిటీ )వంటి డిజిటల్ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్‌లో పురోగతికి కూడా ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమాలు ఆర్థిక వృద్ధికి అలాగే దేశవ్యాప్తంగా కనెక్టివిటీ సేవలకు ప్రాప్యతను మెరుగుపరచడానికి అవసరం.
సామాజిక సంక్షేమం
బడ్జెట్ సామాజిక సంక్షేమ కార్యక్రమాలకు, ముఖ్యంగా ఆరోగ్య సంరక్షణ, విద్యకు ప్రాధాన్యతనిచ్చే అవకాశం ఉంది. ప్రజారోగ్య మౌలిక సదుపాయాల కోసం మెరుగైన నిధులు, అవసరమైన ఔషధాల లభ్యత మరియు వైద్య పరిశోధనలో పెట్టుబడి కీలక భాగాలుగా భావిస్తున్నారు. డిజిటల్ లెర్నింగ్ టూల్స్ వొకేషనల్ ట్రైనింగ్ ప్రోగ్రామ్‌ల ఏకీకరణతో సహా విద్యా సంస్కరణలు సంబంధిత నైపుణ్యాలతో శ్రామిక శక్తిని సన్నద్ధం చేయడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంటాయి. సమాజంలోని దుర్బల వర్గాలను లక్ష్యంగా చేసుకుని సామాజిక భద్రతా పథకాలకు కేటాయింపులు పెరగడంలో సహాయపడుతుంది.
గ్రామీణాభివృద్ధి
బలహీనవర్గాలకు పరిమిత ఆర్థిక సహాయం, గ్రామీణ ఆదాయాలపై ప్రభావం చూపే వాతావరణ పరిస్థితులు ఈ అంతరాన్ని పెంచాయి. ఈ అసమానతను పరిష్కరించడానికి, ప్రభుత్వం గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఖర్చును పెంచే అవకాశం ఉంది. గ్రామీణ మౌలిక సదుపాయాలు, వ్యవసాయం, సాంఘిక సంక్షేమ కార్యక్రమాలలో పెట్టుబడులను పెంచడం గ్రామాలను పునరుద్ధరించడానికి, సమతుల్య ఆర్థిక వృద్ధిని నిర్ధారించడానికి కీలకం.
పర్యావరణ సమతుల్యత
పర్యావరణ సుస్థిరత 2024 బడ్జెట్‌లో ముఖ్యమైన దృష్టి అవుతుంది. వాతావరణ మార్పులను ఎదుర్కోవడం, కార్బన్ ఉద్గారాలను తగ్గించడం, గ్రీన్ ఎనర్జీని ప్రోత్సహించడం లక్ష్యంగా ప్రభుత్వం విధానాలను ప్రవేశపెట్టాలని భావిస్తున్నారు. సౌర పవన శక్తిలో పెట్టుబడులు, ఇంధన సామర్థ్యాన్ని మెరుగుపరిచే కార్యక్రమాలు పర్యావరణ అనుకూల పద్ధతులకు రాయితీలు ఈ ప్రయత్నాలలో ప్రధానమైనవి. గ్రీన్ టెక్నాలజీలను అవలంబించడానికి వ్యాపారాలు, వ్యక్తులకు ప్రోత్సాహకాలు కూడా ఊహిస్తున్నారు.
అందరి విశ్వాసాన్ని చూరగొంటూ..
కొత్త సంకీర్ణ ప్రభుత్వం ఇచ్చిన సామాజిక సంక్షేమ పథకాలకు పాక్షికంగా కేటాయించాలా లేదా పూర్తిగా ప్రభుత్వ మౌలిక సదుపాయాలను పెంచడంలో పెట్టుబడి పెట్టాలా అనేది కీలకమైన ప్రశ్న. రాబోయే సంవత్సరాల్లో భారతదేశ ఆర్థిక పథాన్ని రూపొందించడంలో ఈ బడ్జెట్ కీలక పాత్ర పోషిస్తుందని స్పష్టమవుతుంది. రక్షణ, సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, ఆంతరిక్ష ప్రయోగాలూకు, దేశీయ విమానయాన, మెడికల్ టూరిజం ఎలక్ట్రానిక్ వాహనాలు, తోలు పరిశ్రమ, సిలికాన్ చిప్స్, నూనెగింజల్ ఉత్పత్తి, పామోలీవ్ ఆయిల్, సిరిధాన్యాల ఆభివృద్ది సాంప్రదాయేతర ఇంధనవనరుల ఉత్పత్తి, మొబైల్, గృహనిర్మాణ రంగానికి బ్యాంకింగ్, ఫార్మా, బయోమెడికల్, చేనేత పరిశ్రమకు, హస్తకళల అభివృద్దికి, పర్యాటక రంగానికి వెనుకబడిన రాష్ట్రాల అభివృద్ది, జాతీయ ప్రాజెక్టులకు రైల్వేల అభివృద్దికి బిహార్, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రాలకు ప్రత్యేక నిధులు, కేటాయింపు జరిపే దిశగా మరిన్ని చర్యలు, విధానాలు, ప్రకటనలను 2024-25 బడ్జెట్‌లో ఆశించవచ్చు. రాబోయే కేంద్ర బడ్జెట్ సంకీర్ణ ప్రభుత్వానికి విధాన ప్రాధాన్యతలను నిర్దేశిస్తుందని, రాబోయే కాలంలో అందరికోసం పనిచేస్తూ అందరి విశ్వాసాన్ని చురగొంటూ ఆందరి వికాసానికి తోడ్పాటు అందిస్తూ 2047 నాటికి 'విక్షిత్ భారత్' సాకారమే హద్దుగా రూపొందిస్తుందని ఆశిద్దాం.
Read more...
(నేడు కేంద్ర బడ్జెట్ సమర్పణ సందర్భంగా)
వాడవల్లి శ్రీధర్
99898 55445