Palm trees : పిడుగు నుంచి మానవుల ప్రాణాలను కాపాడే తాటిచెట్లు.. ఎలాగో చూసేద్దామా..

దిశ, ఫీచర్స్ : ప్రకృతి కోపాన్ని ఎదుర్కొనేందుకు మానవులు ఎన్నో ఆవిష్కరణలు చేశారు. ఎక్కడో అగ్నిపర్వతం బద్దలవ్వబోతుంటే దాన్ని కనిపెట్టి ముందుగానే ప్రజలను సురక్షిత ప్రదేశానికి తీసుకెళ్తారు. కానీ కొన్ని సందర్భాల్లో లేటెస్ట్ టెక్నాలజీ కూడా విఫలమవుతుంది. ఈ సమస్యను అధిగమించేందుకు ఒడిశా ప్రభుత్వం 20 లక్షల తాటి చెట్లను నాటాలని ప్రకటించింది. ఇంతకీ ఈ ప్రణాళిక గురించిన పూర్తివివరాలను తెలుసుకుందాం.

ఒడిశాలో పిడుగుపాటు అనేది పెద్ద సమస్య. ఒక నివేదిక ప్రకారం మధ్యప్రదేశ్‌లో పిడుగుపాటు కారణంగా అత్యధిక మరణాల కేసులు నమోదయ్యాయి. దీని తరువాత మహారాష్ట్ర, ఉత్తరప్రదేశ్, ఒడిశాలో పిడుగుపాటు కారణంగా అత్యధిక మరణాలు సంభవించాయి.

ఒడిశాలో తాటి చెట్లను నాటడానికి ప్రణాళిక ఏమిటి ?

పిడుగుపాటు వల్ల కలిగే నష్టాన్ని తగ్గించేందుకు ఒడిశా ప్రభుత్వం 20 లక్షల తాటి చెట్లను నాటేందుకు శ్రీకారం చుట్టింది. ఈ చెట్లను వివిధ ప్రాంతాల్లో నాటేందుకు అటవీ, వ్యవసాయ శాఖలు సహకరిస్తాయి. పిడుగుపాటు వల్ల ఒడిశాలో మరణాల రేటు భారతదేశంలోనే అత్యధికం. నివేదికల ప్రకారం పిడుగుపాటు కారణంగా కనీసం 300 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు.

పిడుగులు ఎక్కువగా నమోదయ్యే సున్నిత ప్రాంతాల పై ప్రభుత్వం ప్రాథమిక దృష్టి సారించిందని విపత్తుల శాఖామంత్రి తెలిపారు. ఈ ఏడాది దాదాపు 20 లక్షల తాటి చెట్లను నాటాలని ఒడిశా ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఒడిశాలో పిడుగుపాటుకు మృత్యువాత పడిన ఘటనలను పూర్తిగా అరికట్టడమే పరిపాలన అంతిమ లక్ష్యం.

మెరుపు ఎలా ఏర్పడతాయి..

మేఘాలలో విద్యుత్ కారణంగా మెరుపులు ఏర్పడతాయి. వాటి కదలిక కారణంగా బ్యాటరీ వంటి మేఘాలలో ప్లస్ (పాజిటివ్), మైనస్ (నెగటివ్) ఛార్జీలు ఏర్పడతాయి. రెండూ ఒకదానికొకటి ఢీకొన్నప్పుడు లక్షలాది వోల్టుల విద్యుత్ ఉత్పత్తి అవుతుంది. కరెంటు షాక్ బయటకు వస్తే దానిని లీడర్ స్ట్రోక్ అంటారు. లీడర్ స్ట్రోక్ నేల పై పడవచ్చు. మెరుపు తరచుగా వంకర రేఖలను ఏర్పరుస్తుంది.

మెరుపు ఎంత వేడిగా ఉంటుంది ?

మెరుపు సూర్యుడి కంటే వేడిగా ఉంటుందన్న వాస్తవాన్ని బట్టి ఈ మెరుపు ఎంత ప్రమాదకరమో అంచనా వేయవచ్చు. మెరుపు గాలి గుండా వెళుతున్నప్పుడు, అది కొన్ని క్షణాల్లోనే గాలిని 50,000 డిగ్రీల ఫారెన్‌హీట్‌కు (సూర్యుని ఉపరితలం కంటే దాదాపు 5 రెట్లు ఎక్కువ) వేడి చేస్తుంది. గాలి వేగంగా వేడెక్కినప్పుడు, అది సమానంగా వేగంగా విస్తరిస్తుంది. ధ్వని తరంగాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. దీన్నే పిడుగు అంటాం. ఒక మెరుపు 10 వేల వోల్టుల విద్యుత్తును ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

వేగం గురించి చెప్పాలంటే మెరుపు ఆకాశం నుండి భూమి పైకి గంటకు 3 లక్షల కిలోమీటర్ల వేగంతో వస్తుంది. ఒక విధంగా చెప్పాలంటే మెరుపు వేగం బుల్లెట్ కంటే 30 వేల రెట్లు ఎక్కువ.

పిడుగుపాటు ఘటనలు ఎందుకు పెరిగాయి ?

నేషనల్ క్రైమ్ రికార్డ్స్ బ్యూరో (ఎన్‌సీఆర్‌బి) డేటాను పరిశీలిస్తే, గత కొన్నేళ్లుగా పిడుగుపాటు వల్ల మరణాల కేసులు చాలా వేగంగా పెరిగాయి. 1,000 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో మరణాల గురించి మాట్లాడితే, పెద్ద రాష్ట్రాలతో పోలిస్తే చిన్న రాష్ట్రాల్లో మరణాలు ఎక్కువ.

పిడుగుల రేటు పెరగడానికి వాతావరణ మార్పులే కారణం. నిజానికి వాతావరణ మార్పుల వల్ల వాతావరణం వేడెక్కుతోంది. దీని వల్ల వాతావరణంలో తేమ ఎక్కువగా ఉంటుంది. శాస్త్రవేత్తల ప్రకారం, దీని కారణంగా ప్రాణాంతక పిడుగుల సంఘటనలు మునుపటి కంటే తరచుగా జరుగుతున్నాయి.

తాటి చెట్లు మెరుపు నుండి తమను ఎలా రక్షించుకుంటాయి ?

తాటిచెట్లు సాధారణంగా ఎత్తైనవి. ఈ ఎత్తు కారణంగా వారు ఆకాశం నుంచి పడే మెరుపు నుండి మానవులను రక్షిస్తారు. వాస్తవానికి మెరుపు తరచుగా పొడవైన వస్తువుల పై పడుతోంది. అందుకే పట్టణ ప్రాంతాల్లోని ఎత్తైన భవనాల పై లైట్నింగ్ అరెస్టర్లను ఏర్పాటు చేస్తారు. ఇవి మెరుపును పట్టుకుని భూమిలోకి వదులుతాయి. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఇటువంటి భవనాలు లేవు కాబట్టి, తాటి చెట్లు మెరుపు నిరోధకాలుగా పనిచేస్తాయి.

పొడవాటి వస్తువుల పై మెరుపు ఎందుకు వస్తుంది అనే ప్రశ్న మీ మదిలో రావచ్చు. వాస్తవానికి, మెరుపు భూమి పై పడబోతున్నప్పుడు, ఒక ఛానెల్ ఉపరితలం వైపు క్రిందికి అభివృద్ధి చెందుతుంది. అమెరికా NOAA (నేషనల్ ఓషియానిక్ అండ్ అట్మాస్ఫియరిక్ అడ్మినిస్ట్రేషన్) నివేదిక ప్రకారం, ఈ ఛానెల్ భూమి నుండి 100 గజాల కంటే తక్కువ దూరంలో ఉన్నప్పుడు, చెట్లు, పొదలు, భవనాలు దానిని కలుసుకోవడానికి స్పార్క్‌లను పంపడం ప్రారంభిస్తాయి.

ఈ స్పార్క్‌లలో ఒకటి క్రిందికి వస్తున్న ఛానెల్‌తో కనెక్ట్ అయినప్పుడు, స్పార్క్‌ను సృష్టించిన విషయం వైపు ఒక తీవ్రమైన విద్యుత్ ప్రవాహం ఛానల్ గుండా వెళుతుంది. అరచేతులు, ఆకాశహర్మ్యాలు వంటి ఎత్తైన చెట్లు చుట్టుపక్కల నేల కంటే కనెక్ట్ చేసే స్పార్క్‌లను ఉత్పత్తి చేసే అవకాశం ఉంది. అందువల్ల పొడవాటి వస్తువుల పై పిడుగు పడే అవకాశం ఎక్కువ. అయితే, మెరుపు ఎల్లప్పుడూ పొడవైన చెట్లను తాకుతుందని దీని అర్థం కాదు. తాటి చెట్లు ఉన్నా బహిరంగ మైదానంలో మెరుపులు నేలను తాకవచ్చు.

తాటి చెట్టు సహజ వాహకం..

తాటి చెట్లు అధిక తేమను కలిగి ఉంటాయి. ఇది మెరుపు వలన కలిగే నష్టాన్ని పరిమితం చేస్తుంది. తాటి చెట్ల కాండాలు నీరు, రసంతో నిండి ఉంటాయి. ఇవి పిడుగులు తాకినప్పుడు విద్యుత్ శక్తిని గ్రహిస్తాయి. ఈ తేమ సహజ కండక్టర్‌గా పనిచేస్తుంది. దీని కారణంగా విద్యుత్ చెట్టు గుండా, భూమిలోకి ఎటువంటి గణనీయమైన నష్టాన్ని కలిగించకుండా వెళుతుంది.